Günümüzün önemli çevre sorunlarından birisi atık yağlardır. Son yıllarda üzerinde daha fazla durulmaya başlansa da ülkemizde hala kat edilecek çok yol var. Türkiye’de yılda 1,5 milyon ton bitkisel yağ gıda amacı ile kullanılmakta. Bu yağdan yaklaşık olarak 350 bin ton atık yağ oluşmakta.


1 lt atık yağ 1 milyon litre içme suyunu kirletebilir. Toksik özelliğe sahip bu yağlar yeraltı sularına karışarak kısıtlı olan temiz su kaynaklarını içilemez hale getirir. Yeraltı sularıyla denizlere ve göllere ulaşan atık yağlar su yüzeyini kaplayarak suya oksijen geçişini önler, sudaki oksijenin tükenmesini hızlandırır. Balıklara ve diğer su canlılarına zarar verir ve denizanası oluşumunu arttırarak kirliliğe neden olur.


Kullanılmış yağlar yapışkan bir yapıya sahiptir. Kanalizasyon sisteminde, atık su içindeki katı maddeleri de bağlayarak bina içindeki ve şehir kanalizasyon sistemindeki borulara yapışır. Borunun kullanılabilirlik hacminin daralmasına ve tıkanıklıklara neden olur.

2004 yılında yayınlanan ve sonrasında pek çok defa gözden geçirilerek yenilenen Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği bu yağların bertaraf edilmesi koşullarını ve yaptırımları açıklar.

• Madde 1 Bu Yönetmeliğin amacı, bitkisel atık yağların üretiminden bertarafına kadar, çevreye zarar verecek şekilde doğrudan veya dolaylı bir biçimde alıcı ortama verilmesinin önlenmesini, bu atık yağların yönetiminde gerekli teknik ve idari standartların oluşturulmasını, geçici depolama, geri kazanım ve bertaraf tesislerinin çevreyle uyumlu yönetimi için buna yönelik prensip, politika ve programların belirlenmesi amacıyla hukuki ve teknik esasların düzenlenmesini sağlamaktır.

Çevreye ve ekonomimize zarar veren atık yağların oluştuğu alanlarda doğal bakteriler tarafından yok edilerek zararın en aza indirgenmesi mümkündür. Yönetmelikte de atık yağların kaynağında azaltılması esasından bahsedilmiştir.  

• Madde 5 — b Atık yağların kaynakta azaltılması ve geri kazanılması esastır. Geri kazanıma uygun olmayan atık yağlar bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda bertaraf edilir.

Yönetmelik çevresel kirlenme ve bozulmadan sürece dahil olan tüm gerçek ve tüzel kişileri sorumlu tutar.  

• Madde 5 — f Atık yağların yarattığı çevresel kirlenme ve bozulmadan doğan zararlardan dolayı, atık yağ üreticileri, toplayıcıları, taşıyıcıları, geri kazanım ve bertarafçıları kusur şartı aranmaksızın sorumludur.
• Madde 5 — m Atık yağların yönetiminden kaynaklanan her türlü çevresel zararın giderilmesi için yapılan harcamalar kirleten öder prensibine göre atıkların yönetiminden sorumlu olan gerçek ve tüzel kişiler tarafından karşılanır. Atık yağların yönetiminden sorumlu kişilerin çevresel zararı durdurmak, gidermek ve azaltmak için gerekli önlemi almaması veya bu önlemlerin yetkili makamlarca doğrudan alınması nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan gerekli harcamalar 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre atık yağların yönetiminden sorumlu olanlardan tahsil edilir.

Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği Resmi Gazete Tarihi: 19.04.2005 Resmi Gazete Sayısı: 25791 Bitkisel atık yağların yönetimi kitapçığı